Iran (ایران), gọi chính thức là nước Cộng hoà Hồi giáo Iran (جمهوری اسلامی ایران), là một quốc gia có chủ quyền tại Tây Á. Iran có biên giới về phía tây bắc với Armenia, Azerbaijan, và Cộng hoà Artsakh tự xưng; phía bắc giáp biển Caspi; phía đông bắc giáp Turkmenistan; phía đông giáp Afghanistan và Pakistan; phía nam giáp vịnh Ba Tư và vịnh Oman; còn phía tây giáp Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq. Iran có dân số trên 79,92 triệu người tính đến năm 2017, là quốc gia đông dân thứ 18 trên thế giới. Lãnh thổ Iran rộng 1.648.195 km², là quốc gia rộng thứ nhì tại Trung Đông và đứng thứ 17 thế giới. Iran có vị thế địa chính trị quan trọng do nằm tại phần trung tâm của đại lục Á-Âu và gần với eo biển Hormuz. Tehran là thủ đô và thành phố lớn nhất của Iran, cũng như là trung tâm dẫn đầu về kinh tế và văn hoá. Iran sở hữu một trong các nền văn minh cổ nhất thế giới, bắt đầu là các vương quốc Elam vào thiên niên kỷ 4 TCN. Người Media thống nhất Iran vào thế kỷ VII TCN, lãnh thổ Iran được mở rộng cực độ dưới thời Cyrus Đại đế của Đế quốc Achaemenes vào thế kỷ VI TCN, là đế quốc lớn nhất thế giới cho đến lúc đó. Quốc gia Iran thất thủ trước Alexandros Đại đế vào thế kỷ IV TCN, song Đế quốc Parthia nhanh chóng tái lập độc lập. Năm 224, Parthia bị thay thế bằng Đế quốc Sasanid, Sasanid trở thành một cường quốc hàng đầu thế giới trong bốn thế kỷ sau đó. Người Hồi giáo Ả Rập chinh phục Sasanid vào thế kỷ VII, kết quả là Hồi giáo thay thế các tín ngưỡng bản địa Hoả giáo và Minh giáo. Iran có đóng góp lớn vào thời kỳ hoàng kim Hồi giáo (thế kỷ VIII-XIII), sản sinh nhiều nhân vật có ảnh hưởng về nghệ thuật và khoa học. Sau hai thế kỷ dưới quyền người Ả Rập là một giai đoạn các vương triều Hồi giáo bản địa, song tiếp đó Iran lại bị người Thổ và người Mông Cổ chinh phục. Người Safavid nổi lên vào thế kỷ XV, rồi tái lập một nhà nước và bản sắc dân tộc Iran thống nhất. Iran sau đó cải sang Hồi giáo Shia, đánh dấu một bước ngoặt của quốc gia cũng như lịch sử Hồi giáo. Đến thế kỷ XVIII, dưới quyền Nader Shah, Iran trong một thời gian ngắn từng được cho là đế quốc hùng mạnh nhất đương thời. Xung đột với Đế quốc Nga trong thế kỷ XIX khiến Iran mất đi nhiều lãnh thổ. Cách mạng Hiến pháp năm 1906 lập ra một chế độ quân chủ lập hiến. Sau một cuộc đảo chính vào năm 1953, Iran dần liên kết mật thiết với phương Tây và ngày càng chuyên quyền. Bất mãn trước ảnh hưởng của nước ngoài và đàn áp chính trị dẫn đến Cách mạng Hồi giáo năm 1979, lập ra chế độ cộng hoà Hồi giáo. Trong thập niên 1980, Iran có chiến tranh với Iraq, cuộc chiến gây thương vong cao và tổn thất tài chính lớn cho hai nước. Từ thập niên 2000, chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran khiến quốc tế lo ngại, dẫn đến nhiều chế tài quốc tế. Iran là một thành viên sáng lập của Liên Hiệp Quốc, Tổ chức Hợp tác Kinh tế, Phong trào không liên kết, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo và Tổ chức các nước xuất khẩu dầu lửa. Iran là một cường quốc khu vực và một cường quốc bậc trung. Iran có trữ lượng lớn về nhiên liệu hoá thạch, là nước cung cấp khí đốt lớn nhất và có trữ lượng dầu mỏ được chứng minh lớn thứ tư thế giới do đó có ảnh hưởng đáng kể đến an ninh năng lượng quốc tế và kinh tế thế giới. Iran có di sản văn hoá phong phú, sở hữu 22 di sản thế giới UNESCO tính đến năm 2017, đứng thứ ba tại châu Á. Iran là một quốc gia đa văn hoá, có nhiều nhóm dân tộc và ngôn ngữ, trong đó các nhóm lớn nhất là người Ba Tư (61%), người Azeri (16%), người Kurd (10%) và người Lur (6%).

Mới!!: Van, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran · Xem thêm »

Muradiye

Muradiye là một huyện thuộc tỉnh Van, Thổ Nhĩ Kỳ.

Mới!!: Van, Thổ Nhĩ Kỳ và Muradiye · Xem thêm »

Saray, Van

Saray là một huyện thuộc tỉnh Van, Thổ Nhĩ Kỳ.

Mới!!: Van, Thổ Nhĩ Kỳ và Saray, Van · Xem thêm »

Siirt (tỉnh)

Siirt (Sêrt) là một tỉnh ở đông nam của Thổ Nhĩ Kỳ.

Mới!!: Van, Thổ Nhĩ Kỳ và Siirt (tỉnh) · Xem thêm »

Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ

Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ (Türkçe, IPA), cũng được gọi là tiếng Thổ Nhĩ Kỳ Istanbul, là một ngôn ngữ được 65-73 triệu người nói trên khắp thế giới, khiến nó là ngôn ngữ được nói phổ biến nhất trong ngữ hệ Turk.

Mới!!: Van, Thổ Nhĩ Kỳ và Tiếng Thổ Nhĩ Kỳ · Xem thêm »

Yekaterinburg

''Aquamarine'' apartment complex Yekaterinburg (Екатеринбу́рг, cũng được Latinh hóa là Ekaterinburg), trứớc đây là Sverdlovsk (Свердло́вск) là một thành phố chính ở miền trung Nga, là trung tâm hành chính của Tỉnh Sverdlovsk.

Mới!!: Van, Thổ Nhĩ Kỳ và Yekaterinburg · Xem thêm »

Chuyển hướng tại đây:

Merkez, Van.

Unionpedia là một bản đồ khái niệm hoặc mạng ngữ nghĩa tổ chức như một bách khoa toàn thư hay từ điển. Nó đưa ra một định nghĩa ngắn gọn của từng khái niệm và mối quan hệ của mình.

Đây là một bản đồ tinh thần trực tuyến khổng lồ mà phục vụ như một cơ sở cho các sơ đồ khái niệm. Đó là miễn phí để sử dụng và mỗi bài viết hoặc tài liệu có thể được tải về. Đó là một công cụ, tài nguyên hay tham khảo cho học tập, nghiên cứu, giáo dục, học tập, giảng dạy, mà có thể được sử dụng bởi các giáo viên, các nhà giáo dục, học sinh, sinh viên; cho thế giới học thuật: dành cho trường học, tiểu học, trung học, trung học, trung học, đại học, trình độ kỹ thuật, cao đẳng, đại học, đại học, thạc sĩ hoặc tiến sĩ; giấy tờ, báo cáo, dự án, ý tưởng, tài liệu, khảo sát, tổng kết, hoặc luận án. Đây là định nghĩa, giải thích, mô tả, hoặc ý nghĩa của mỗi quan trọng mà bạn cần thông tin, và một danh sách các khái niệm có liên quan của họ như là một thuật ngữ. Có sẵn trong Tiếng Việt, Anh, Người Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Tiếng Nhật, Trung Quốc, Người Pháp, Tiếng Đức, Người Ý, Đánh bóng, Hà Lan, Nga, Tiếng Ả Rập, Tiếng Hin-ddi, Thụy Điển, Ukraina, Hungary, Catalan, Séc, Hebrew, Tiếng Đan Mạch, Phần Lan, Indonesia, Na Uy, Rumani, Thổ Nhĩ Kỳ, Hàn Quốc, Thái Lan, Người Hy Lạp, Bulgarian, Croatia, Tiếng Slovak, Tiếng Litva, Người Philippine, Latvian, Tiếng Estonia và Tiếng Slovenia. Nhiều ngôn ngữ sớm.

Tất cả các thông tin đều được lấy từ Wikipedia, và nó có sẵn theo Giấy phép Creative Commons Ghi công–Chia sẻ tương tự.

Unionpedia không được xác nhận hoặc liên kết với Wikimedia Foundation.

Google Play, Android và biểu trưng Google Play là các nhãn hiệu của Google Inc.

Chính sách riêng tư

Van, Thổ Nhĩ Kỳ

Chuyển hướng tại đây:

Ngôn ngữ